antivibratiesystemen van STIHL: gezonder en nauwkeuriger werken
Wie langere tijd met machines werkt, weet een antivibratiesysteem (AV-systeem) te waarderen. We presenteren het hier in detail.
10.01.2024
Overzicht: Systeem tegen trillingen
- Ontkoppeling van de handgrepen van de machine van de aandrijflijn voor minder trillingen
- Complex samenspel van buffer- en veerelementen in het antivibratiesysteem
- Optimaal voor werken zonder moe te worden en ontzien van de spieren, bijv. in het bos, de landschapsarchitectuur en op de bouwplaats
- Verschillende vereisten voor benzine-, accu- en elektrische machines
- AV-systeem is een belangrijk element voor naleving van arbeidsveiligheidsrichtlijnen
Wat doet een antivibratiesysteem?
In principe werkt het antivibratiesysteem in alle STIHL machines identiek: Het antivibratiesysteem ontkoppelt de handgrepen van de machine van de aandrijflijn en zorgt zo voor minder trillingen. Bovendien is het bedoeld om te voldoen aan veiligheidsnormen die specifiek zijn gericht op blootstelling aan trillingen.
Het STIHL antivibratiesysteem is een fijn uitgebalanceerd systeem waarin de onderdelen van de aandrijving, handgrepen en antivibratie-elementen (van staal, rubber of een combinatie van beide) perfect op elkaar zijn afgestemd.
Hierbij geldt de vuistregel: zachte antivibratiesystemen kunnen trillingen weliswaar uitstekend isoleren, maar kunnen soms ook ongewenste gevolgen hebben voor de omgang met de machine. Het gedrag van de machine wordt daarom bij het echte machinegebruik computerondersteund geoptimaliseerd.
Bij STIHL richten we ons daarbij altijd op de behoeften van de klant en doen een beroep op onze jarenlange ervaring. Zo brengen we continu verder aangepaste antivibratiesystemen op de markt.
Het hart van het antivibratiesysteem
Elk antivibratiesysteem draait in de kern om de buffer- en veerelementen. Ze bestaan uit rubber, staal of een combinatie van beide materialen. Bij STIHL zijn individuele aanpassingen aan de vereiste structuur mogelijk – we combineren onze veerelementen met een complex aanslagsysteem van rubberen en hardschuimbuffers.
De volgende video's laten zien hoe het samenspel van buffers en veren zorgt voor minder trillingen tijdens het werk.
antivibratiesystemen bij verschillende aandrijvingen
Machines van STIHL werken op benzine, elektriciteit of op een accu. Afhankelijk van de aandrijving verschillen de eisen aan het in de machine ingebouwde antivibratiesysteem.
Machines van STIHL (en alle andere merken) met een benzinemotor worden aangedreven door de verbranding van brandstof in de verbrandingskamer. De verbranding zet zuigers, drijfstangen en krukas in beweging. Deze bewegende delen zijn oscillerende massa's, waarvan de heen-en-weerbewegingen zich op de behuizing van de machine en overbrengen, óók op de punten op de handgreep, waar de gebruiker de betreffende machine vasthoudt.
Als een bepaald toerental (het zogenaamde koppeltoerental) wordt overschreden, wordt de rotatiebeweging van de krukas doorgegeven aan het gereedschap (dus bijvoorbeeld de slijpschijf van een doorslijper, de zaagketting van een kettingzaag of het maaimes van een bosmaaier), wat extra trillingen veroorzaakt.
Deze bewegingen plus eventuele onbalans op de machine en de terugslag van het gereedschap door de interactie met het werkstuk en de omgeving creëren een trillingsspectrum dat het gebruikte antivibratiesysteem kan weghouden van de bediener.
Apparaten met een accu of een elektromotor worden aangedreven door een elektrische motor die de oscillerende massa's van benzinemotoren overbodig maakt. De trillingen worden hier voornamelijk veroorzaakt door de beweging van het gereedschap, eventuele onbalans en de interactie met het werkstuk en de omgeving. Daarom heeft het gebruik van een antivibratiesysteem ook zin bij machines met een accu.
Professionele STIHL machines met antivibratiesysteem
Het antivibratiesysteem ontziet bij de MSA 300 spieren en gewrichten.
Kettingzagen met antivibratie in de bosbouw
Bij bosbouwwerkzaamheden is een nauwkeurige handling van belang. Alle STIHL motorzagen met een benzinemotor zijn daarom voorzien van een antivibratiesysteem.
Bij het vellen, snoeien of inkorten van kleine en middelgrote bomen ontziet het antivibratiesysteem van de STIHL MSA 300 accukettingzaag bovendien spieren en gewrichten.
Met de heggenschaar STIHL HS 82 kan je werken zonder moe te worden.
Antivibratiemachines voor tuionderhoud en landschapsbeheer
In de tuin- en landschapsarchitectuur zorgen krachtige motoren voor een snelle voortgang van het werk. Machines met antivibratiesysteem verminderen de motortrillingen en zorgen er voor dat je minder snel vermoeid raakt, zoals met de STIHL FS 411 bosmaaier , de STIHL BG 86 bladblazer of de STIHL HS 82 heggenschaar.
Het antivibratiesysteem vermindert de motortrillingen bij de doorslijper.
Antivibratiemachine – gebruik in de bouw
Nauwkeurig snijden van beton, asfalt, steen, constructiestaal of buizen lukt uitstekend met de STIHL TS 410 benzinedoorslijper. Het antivibratiesysteem van dit product reduceert de overgebrachte motortrillingen aanzienlijk – om krachtbesparend te werken, ook bij langere werkzaamheden.
Antivibratiesystemen in machines van STIHL: een selectie
Bij kettingzagen van STIHL zijn de handgreepbuis en de achterste handgreep door het antivibratiesysteem ontkoppeld van de motor. Ook de reacties uit het zaagproces zelf worden door het antivibratiesysteem ontkoppeld. Dit ontwerp is te vinden in alle benzinekettingzagen van STIHL.
Onze bosmaaiers zijn uitgerust met verschillende antivibratiesystemen die het werken met de machines verbeteren. Hier vind je zowel systemen die de handgreep van de motor ontkoppelen als systemen waarbij de handgrepen inclusief schacht van de motor ontkoppeld zijn.
De antivibratiesystemen in de doorslijpers met benzinemotor van STIHL zijn in principe vergelijkbaar met de systemen in kettingzagen.
Draagbare, bladblazers met benzinemotor van STIHL hebben geen antivibratiesysteem. Grote modellen beschikken over een systeem dat vergelijkbaar is met het antivibratiesysteem in doorslijpers en kettingzagen.
Professionele heggenscharen met benzinemotor van STIHL beschikken over een antivibratiesysteem – de nieuwe accumachines HSA 60 en HSA 100 ook. Bij heggenscharen heeft het gebruik van een antivibratiesysteem naast het voorkomen van trillingen ook een positieve invloed op het geluidsniveau van de machine.
antivibratiesystemen en arbeidsveiligheid
Wat een antivibratiesysteem voor de bediener betekent, is relatief duidelijk: meer comfort bij het hanteren van de machine. Maar ook voor werkgevers zijn antivibratiesystemen een belangrijke factor in de arbeidsveiligheid. De EU-trillingsrichtlijn definieert namelijk bovengrenzen voor de trillingsdosis.
Deze kan op diverse manieren worden nageleefd: hetzij via een maximaal toelaatbare dagelijkse werktijd met de machine, dan wel door onder een bepaalde trillingsgrens te blijven, waardoor het mogelijk is om zonder tijdslimiet met de machine te werken. Een antivibratiesysteem dient dus om te voldoen aan de trillingsrichtlijnen bij de dagelijkse looptijden die relevant zijn voor professionals.
Bij STIHL wordt het trillingsniveau van elke machine nauwkeurig gemeten.
Werkgevende richtlijn trilling
Wij hebben de basisinformatie over de EU-richtlijn voor trillingen (2002/44/EG) voor hand/arm-trillingen en nuttige tips voor de implementatie ervan door werkgevers samengevat.
Bovendien stellen wij een berekeningshulp voor het bepalen van de dagelijkse trillingsbelasting en de trillingsgegevens voor STIHL machines ter beschikking.
Het STIHL antivibratiesysteem: de oorsprong
Ons antivibratiesysteem is te vinden in alle STIHL machines waarbij de aandrijving hoge trillingen veroorzaakt. Dit geldt voor veel machines, van de kettingzaag tot de bosmaaier en van de doorslijper tot en met de heggenschaar. Wat tegenwoordig bij veel STIHL machines voor maximaal comfort en bescherming van de gezondheid van operators zorgt, heeft zijn oorsprong in een kettingzaag.
Om precies te zijn: in de inmiddels legendarische STIHL Contra. Toen deze in 1959 op de markt kwam, was dit de eerste zaag waarmee je zowel bomen kon vellen als snoeien. Wat op het moment van de introductie echter nog voor niemand duidelijk was: de hoge trillingen van de machines kunnen bij regelmatig gebruik en vooral in combinatie met kou tot ernstige doorbloedingsstoornissen in de vingers van de gebruiker leiden – het zogenoemde fenomeen van Raynaud (dode vingers).
Om hier een oplossing voor te bieden, begon STIHL met onderzoek en ontwikkeling van een antivibratiesysteem voor kettingzagen, waarvoor in 1964 een patent was aangevraagd.
Dit antivibratiesysteem werd gekenmerkt door de ontkoppeling van de handgrepen van de motor via rubberelementen. Een jaar later was het antivibratiesysteem al standaarduitrusting in de nieuwe STIHL Contra en in 1967 werd de kettingzaag 041AV al met een volledig geïntegreerd antivibratiesysteem voor het handvatframe aangeboden. Het bestond uit een gietstuk van magnesium met carburateur en luchtfilter, waarop de achterste handgreep was bevestigd. Dit AV-systeem werd heel snel verder ontwikkeld en met aanpassingen ook omgezet in andere productgroepen.
Tegenwoordig zijn 'dode vingers' trouwens – ook door de combinatie van handgreepverwarming en antivibratiesysteem in STIHL machines – geen typische aandoening meer van arbeiders in de bosbouw.
