Gazon mulchen – natuurlijke verzorging voor een weelderig groen

Bij het mulchen wordt door een mulchmaaier versnipperd gras als bovenste losse grondlaag achtergelaten. Daaruit neemt het gazon dan de beste voedingsstoffen op.

Vrouw bij het mulchen met een STIHL RM 2 R benzinemulchmaaier op een groen perceel

Overzicht: gazon mulchen

  • Bij het mulchen wordt organisch materiaal als bovenste grondlaag voor de verzorging met voedingsstoffen aangebracht
  • Maak zelf mulch van tuinafval
  • Zorg voor de juiste mulchmaterialen voor de verschillende zones in je tuin
  • Mulchmaaien: fijn gemaaid gras wordt direct over de grond verdeeld
  • Mulchmaaien bespaart tijd en geld en is goed voor het milieu

Wat is mulchen?

Mulch verwijst in de ecologische tuinbouw naar organisch materiaal, zoals bladeren of gras, dat aan de grond wordt toegevoegd om deze te beschermen en van voedingsstoffen te voorzien. Je spreekt dus van mulchen als je versnipperde planten aanbrengt als losse bovenlaag op de grond. Mulchen kan in bijna elke tuin worden gebruikt en kan hobbytuiniers helpen om zowel werk als tijd en geld te besparen. Met een mulchmaaier kunnen ze bijvoorbeeld tegelijk maaien en hun gazon mulchen. Maar ook groenteperken profiteren van mulchen. 

Hoe werkt mulchen?

Door het mulchen blijft de bodem vochtig en beschaduwd – daardoor kan water beter in de grond worden opgeslagen en blijft de bodem los. De mulch dient ook als bescherming tegen slagregen en lage temperaturen, wat de groei van de planten ten goede komt. Door regenwormen en andere bodemorganismen worden de materialen in de grond uiteindelijk omgezet in waardevolle en natuurlijke meststoffen, die gazons en groenteperken belangrijke voedingsstoffen voor een gezonde groei toevoeren.

Mulchmaterialen

Mulchmateriaal van allerlei soorten is natuurlijk ook in de handel verkrijgbaar. Daarbij loopt het assortiment uiteen van schorsmulch tot zaagsel. Maar waarschijnlijk ben je dankzij je werk in de tuin al ideaal voorzien van het typische 'tuinafval' dat je als waardevolle mulch opnieuw kan gebruiken – zo kan je je gazon eenvoudig mulchen als je het gemaaide gras na het maaien laat liggen. 

Gemaaid gras 

Het gemaaide gras kan overal in de tuin worden gebruikt. Op perken en planten moet de laag ongeveer twee tot drie centimeter dik zijn. Zorg ervoor dat je geen dikke lagen aanbrengt, omdat het gemaaide materiaal anders aan elkaar kan klonteren en de bodemventilatie vermindert. Gebruik bovendien nooit ziek gras of grasmaaisel met zaadbollen. 

Houtachtig hakselmateriaal 

Het hoge stikstofgehalte bij het verrotten van houtachtig hakselmateriaal kan de groei van planten afremmen. Het is vooral geschikt voor ingewortelde heggen en bomen, maar het is ook ideaal als natuurlijk pad in de tuin. 

Blad op houtgewas

Tuinhakselaar voor mulchmateriaal

Met STIHL hakselaars zorg je snel voor orde in de tuin. Dankzij de krachtige snijsystemen toveren ze zowel houten als zacht tuinafval in een oogwenk om in waardevol mulch- of compostmateriaal.

GHE 250

View details about GHE 250.Hakselaars / houtversnipperaars
Krachtige en mobiele hakselaar
BeschikbaarheidEnkel verkrijgbaar bij STIHL dealers
€ 539,00in plaats van € 599,00*

GHE 355

View details about GHE 355.Hakselaars / houtversnipperaars
Krachtige multihakselaar
BeschikbaarheidEnkel verkrijgbaar bij STIHL dealers
€ 699,00in plaats van € 769,00*

GHE 140 L

View details about GHE 140 L.Hakselaars / houtversnipperaars
Compacte en stille hakselaar voor takken tot 40 mm
BeschikbaarheidEnkel verkrijgbaar bij STIHL dealers
€ 449,00in plaats van € 489,00*

Gebladerte

Je kan probleemloos berken, esdoorn, beuken en alle fruitsoorten als mulch gebruiken. Bladeren van notenbomen, kastanjes en eiken zijn daarentegen alleen in kleine hoeveelheden en gemengd met andere bladeren bruikbaar, omdat het moeilijk afbreekbare looizuur de voedingsbalans in de bodem negatief beïnvloedt. 

Schorsmulch

Schorsmulch onderdrukt bijzonder goed distels en ander onkruid, maar omdat ook schorsmulch looi- en andere zuren aan de bodem afgeeft, is het alleen geschikt voor paden en onder bloemen, fruitbomen en struiken. Voor groenten en vaste planten mag je daarentegen geen schorsmulch gebruiken. Zorg ervoor dat er een laag van ten minste 10 centimeter is aangebracht om maximale effectiviteit te garanderen. 

Grind, split en steentjes 

Grind, split en steentjes zijn ideaal voor meerjarige kruiden, struiken en vaste planten. Ze zijn voordelig en goed water- en luchtdoorlatend, maar door hun gewicht niet geschikt voor een bijzonder dichte ondergrond. We raden je aan om voor zonnige locaties eerder een lichtere soort te kiezen die minder snel warm wordt. Donkere soorten houden de warmte langer vast. 

Gazon mulchen – maaien en mulchen in één stap

STIHL benzinemulchmaaier RM 2 bij het mulchen

Ook je gazon profiteert van organische mulch. Als je mulch maait, geef je niet alleen natuurlijke voedingsstoffen aan de begroeiing, maar bespaar je ook tijd en energie. Bij het mulchen van het gazon wordt het gemaaide gras namelijk niet in de opvangbak van de grasmaaier opgevangen, maar door de messen van de mulchmaaier fijngehakseld en over het fris gemaaide gras verspreid. Zo worden drie belangrijke stappen van het gazononderhoud – maaien, maaisel weghalen en bemesten – gecombineerd tot één handeling. Dat ontziet zowel het milieu als de portemonnee.

Groen gras in de zon

Gazon mulchen: voordelen

Een langlopende test van de Universiteit voor bodemcultuur in Wenen-Essling heeft aangetoond dat mulchmaaien aanzienlijke voordelen biedt en de groei van gazons bevordert. Gedurende vier jaar werd een gazon van 1.000 vierkante meter gemaaid met een standaardmaaier, waarbij het gemaaide gras consequent werd verwijderd en met minerale meststoffen goed werd bemest. Tegelijkertijd werd een even groot oppervlak gecultiveerd met een mulchmaaier en het gemaaide gras werd achtergelaten om het gazon te mulchen. Het resultaat mag er zijn:

  • Constant dikkere grasnerf en weelderiger groen door 21 keer per jaar mulchen gedurende de hele vegetatieperiode.
  • Hogere effectiviteit dan de 4x minerale bemesting op het andere oppervlak.
  • De teruggevoerde voedingsstoffen komen qua hoeveelheid en verhouding tot elkaar exact overeen met de optimale behoefte.

Goede redenen waarom gazons mulchen steeds populairder wordt

  1. Als je je gazon mulcht, wordt ook het vervilten van je gazon tegengegaan door betere groei van de grassen. Een gazon dat goed met voedingsstoffen is verzorgd, biedt geen ruimte voor onkruid en mos. De oorspronkelijke samenstelling blijft behouden.

  2. Een goed groeiend gazon levert per jaar en per vierkante meter ongeveer anderhalf tot twee kilo gemaaid gras op, dus op een gazon van 1.000 m² is dat anderhalf tot twee ton! Afvoer via de groene ton of door compostering is niet altijd mogelijk. Ook daarom wordt het steeds populairder om het gazon te mulchen.

Mulchen of maaien?

In de eigenlijke zin betekent mulchen het losjes bedekken van de bodem met meestal organisch materiaal. Zo zou je in plaats van 'mulchen of maaien?' dus beter kunnen vragen: 'Mulchmaaien of met opvangbak maaien?' 

Beide methoden, maaien en mulchen of mulchmaaien, hebben voor- en nadelen die we hieronder bespreken. Bekijk zelf aan de hand van de verschillen tussen mulchen en maaien of je je gazon beter kan mulchen met gemaaid gras of het beter kan opvangen of achteraf kan verzamelen.  

Het verschil: mulchen of maaien

Bij normaal maaien blijven de afgesneden grashalmen vrij grof en lang op de grond liggen of belanden ze in de opvangbak die op de grasmaaier is bevestigd en regelmatig wordt geleegd. Dit gemaaide gras kan worden gecomposteerd, zodat de voedingsstoffen in het gras later weer door de tuin kunnen worden opgenomen.

Bij mulchen daarentegen wordt het gras tijdens het maaien fijn gehakseld. Het hakselmateriaal blijft vervolgens op de grond liggen. Bij het mulchen profiteren het gazon en de grond van de teruggevoerde voedingsstoffen, zodat omslachtig bemesten niet meer nodig is.

Mulchen of maaien: voor- en nadelen

 VoordelenNadelen
Mulchmaaien
  • Gazon en grond profiteren van de teruggevoerde voedingsstoffen: Het gazon ziet er vitaler uit, heeft een dichte grasnerf en een volle groene graskleur.
  • Je hoeft het gemaaide gras niet meer af te voeren.
  • Mulchmaaien combineert twee processen in één – maaien en mulchen – en vermindert het bemesten aanzienlijk.
  • Mulchen moet vaker gebeuren – afhankelijk van het weer tot twee of zelfs drie keer per week – zodat de grassnippers volledig kunnen worden verwijderd.
  • Mulchmaaien van hoog gras leidt tot opgedroogde grasresten op het gazon. De snippers worden tot de volgende maaibeurt niet volledig afgebroken, waardoor er geleidelijk vilt ontstaat.
Maaien
  • Minder vaak nodig
  • Gemaaid gras kan als compost dienen.
  • Gemaaid gras kan als compost dienen.
  • De bodem heeft meer meststoffen nodig.
  • Het gazon is minder vitaal dan bij mulchen en droogt sneller uit.

Mulchen of maaien: welke machine is geschikt?

Als je je afvraagt of mulchen of maaien beter is voor je gazon, moet je vroeg of laat ook kiezen wat de juiste machine is: moet het een grasmaaier zijn, een mulchmaaier of een grasmaaier met mulchfunctie? 

STIHL mulchmaaiers versnipperen het maaisel bijzonder fijn en verdelen het gelijkmatig. Of je bouwt je STIHL grasmaaier in een handomdraai om tot een mulchmaaier en rust hem uit met verschillende messen. Dat gaat snel en eenvoudig met onze mulchkits voor de meeste grasmaaiers. Zo hoef je niet te kiezen of het een grasmaaier of een mulchmaaier gaat worden. 

Conclusie Met mulchen hoef je de opvangbak niet leeg te maken en je composthoop kan kleiner zijn, omdat er geen grasmaaisel ontstaat. Als je je gazon mulcht in plaats van het te maaien, heb je ook veel minder gazonmest nodig, omdat de voedingsstoffen op het oppervlak blijven.

Vooral bij vochtig en warm weer waarbij gras goed groeit, vraagt mulchen echter om meer tijd, omdat je het minstens twee keer per week moet doen om het gemaaide gras goed te laten afbreken. En als je niet kan maaien omdat het regent, moet je hogere gras in meerdere stappen maaien, zodat de grassnippers voldoende worden versnipperd en het gazon dus niet vervilt. Op tijd scoort het maaien hier dus eerder.

Mulchmaaiers – vergemakkelijken het tuinieren en verbeteren de gezondheid van het gazon

Gazon mulchen: meer tips

Om het beste resultaat voor het gazon te krijgen, is het belangrijk dat het gemaaide gras op het gazon blijft liggen. Houd er rekening mee dat de hoeveelheid maaisel die ontstaat niet te groot is en dat het gemaaide gras fijn wordt versnipperd en gelijkmatig verdeeld. De stikstof wordt snel gemineraliseerd en daardoor weer beschikbaar voor planten. Let bij het mulchen van het gazon echter ook op de volgende tips om optimaal van de methode te profiteren:

  • Gazon iets vaker maaien bij het mulchmaaien.
  • Gebruik een speciale STIHL mulchmaaier. Die versnippert het gemaaide gras bijzonder fijn en verdeelt het gelijkmatig. Als alternatief biedt STIHL mulchkits aan voor de meeste grasmaaiers, die je zo kan ombouwen tot mulchmaaier. 
  • Bij het maaien moet het gras ongeveer een derde worden ingekort, als het droog is minder.
  • Maai indien mogelijk als het gras droog is. Als het gras vochtig is, rijd je iets langzamer en maai je minder af.
  • Werk altijd met het hoogste toerental (vol gas) en goed geslepen messen.
  • Controleer de maaibehuizing vaker en verwijder eventuele resten gemaaid gras.
  • Let op overlappende maaistroken.
  • Maai zeer hoog gazon altijd in stappen.
  • Wissel de maairichting af. Zo worden de grassen beter gegrepen en het gemaaide gras gelijkmatiger verdeeld.
Groenteperk met peterselie en andere planten na het mulchen

Moestuin mulchen

In het groenteperk kan je het beste regelmatig een mulchmengsel aanbrengen. Blijf spaarzaam – de mulch trekt ook slakken en woelmuizen aan. Mulch de tuin liever wat vaker en met verschillende materialen om de groei van je planten te ondersteunen. Let erop dat het gras en het groenafval altijd een beetje opgedroogd zijn voordat je het over het perk verdeelt.

Mulchmengels voor het groenteperk:

  • onderzaaien en onderplanten
  • Gebladerte
  • Stro
  • Compost
  • Gemaaid gras
  • Optimaal: radijsjes, kruiden, tuinkers