Tuinplanten die weinig water nodig hebben

Normaal gesproken hebben tuinplanten die kleine bladeren of diepgaande wortels hebben weinig water nodig. Dikke, zilverachtige of grijze bladeren beschermen de plant tegen uitdrogen, net als licht dons op de bladeren, waardoor ze ook weinig water nodig hebben.

Er bestaan een paar bloemen die weinig water nodig hebben. Hierbij kan je je oriënteren aan de bloeiende planten en bomen. Zo hebben bijvoorbeeld rozen vanwege hun diepgaande wortels weinig water nodig. Ook lavendel, bougainvillea en zonnebloem kunnen goed met droogte omgaan.

Een van de struiken die weinig water nodig hebben, is het krentenboompje. Die stelt geen hoge eisen aan z'n locatie en produceert eetbare vruchten. Ook struiken uit de kolkwitzia-familie hebben weinig water nodig, zijn genoegzaam en verdragen droge tijden goed. Heel mooi bloeit ook de judasboom, die robuust is en ook weinig water nodig heeft.

De rode zonnehoed is een vaste plant die weinig water nodig heeft. Hij bloeit roze, rood, wit of oranje en wordt tot 70 centimeter hoog. Helenium is een andere vaste plant die weinig water nodig heeft, de volle zon en droogte goed verdraagt en schitterende bloemen krijgt. Clinopodium heeft weinig water nodig en is een echte vriend van bijen.

Weinig water heeft een ruwe berk, notenboom, haagbeuk en wintereik nodig. Ook robinia en esdoornsoorten hebben weinig water nodig.

Regelmatig hakken of schrapen bestrijdt niet alleen onkruid, maar bespaart ook minstens elke tweede keer gieten. In de bodem bevinden zich talloze ultradunne buisjes, de zogenaamde capillairen, die water uit diepere bodemlagen naar boven voeren. Daar verdampt het ongebruikt. 

Als je deze buisjes door het hakken afsnijdt, is de watertoevoer onderbroken en blijft de bodem vochtig. Omdat het bovenste aardoppervlak uitdroogt, zie je het effect niet. Maar als je met je vinger iets dieper in de grond boort, voel en zie je de donkere en vochtige aarde.

Humus, of als alternatief ook potgrond, houdt water vast en verbetert de bodemstructuur. Bij zandige bodems zijn bovendien kleimineralen of Bentonit geschikt. 

Vlijtige micro-organismen in de bodem vermengen permanent humus (die al verrot en daardoor zeer bestendig is) met kleideeltjes tot klei-humus-complexen. De hoeveelheid klei die zo ontstaat, houdt water en voedingsstoffen vast. 

Snelle analysetests van de bodem maken het mogelijk om het bodemtype en de grove samenstelling ervan te bepalen. Zo kan je nagaan welke behandeling het beste is voor de grond.

Het mulchen met gras, mulch, schorscompost of gehakseld materiaal levert bij het verrotten gestaag voedingsstoffen op. In de eerste plaats helpt het echter om water te besparen, omdat mulch de ondergrond als een soort parasol beschermt tegen uitdrogen.

Verwijder onkruid voor het mulchen en breng een laag van slechts enkele centimeters aan, zodat er zich niet talloze slakken in kunnen verstoppen. Voorzie  groentenperken en bessenstruiken dun van mulch tussen de rijen met wat droog gras om verdamping van water te voorkomen. Hiervoor is bijvoorbeeld hoog gras geschikt dat je met een bosmaaier hebt afgesneden.

Voor groenteculturen met een korte levensduur is ook mulchfolie geschikt, die de aarde uitstekend beschermt tegen verdamping. In perken of voor duurzame culturen is het echter niet aan te bevelen, omdat bodembewerking dan niet meer mogelijk is en je geen humus kan uitbrengen. In bloemperken en bij vaste planten gebruik je in plaats daarvan een laag van ongeveer 5 centimeter schorscompost, gehakseld materiaal of goedkope aarde.

In principe is mulch prima geschikt als bescherming voor de aarde: Het zorgt voor bescherming tegen de zon, intensieve neerslag wordt opgevangen en het verdampt aanzienlijk minder water.

Ze hoeven niet altijd meerdere meters hoog te zijn: zelfs kleine heggen vangen in de zomer al veel warme wind op en verminderen zo de verdamping van water uit de grond.

Regenwater is helemaal gratis en voor bijna al je planten beter. Plaats daarom zoveel mogelijk tonnen of één grote ton om zoveel mogelijk regenwater op te vangen. 

Als de tonnen te klein zijn, is de hoeveelheid water niet genoeg en heb je al snel weer kraanwater nodig.

Als je opgevangen regenwater niet voldoende is of als het lang niet geregend heeft, kan je natuurlijk ook de tuinslang gebruiken. Maar hoeveel water komt er eigenlijk uit je tuinslang? De hoeveelheid varieert afhankelijk van de druk en de slang. Per minuut kan er tot 18 liter water uitkomen – maar ook veel minder. 

Daarom is het moeilijk om de juiste hoeveelheid water voor je planten in te schatten. Als je puur op gevoel sproeit, krijgen de perken meestal minder dan de ongeveer 10 liter per vierkante meter die ze nodig hebben.

Laat de slang daarom 1 minuut lopen, vang het water op en bepaal zo de hoeveelheid. Je kan ook een watermeter gebruiken die preciezer, maar ook veel duurder is.

Net als wij mensen passen ook planten zich aan bepaalde omstandigheden aan en dat kan je benutten. Verlaag de hoeveelheid water die je giet tot wat echt nodig is. 

De planten mogen geen schade oplopen, maar wacht met gieten totdat de bladeren een beetje slap hangen. Dit stimuleert de planten om dicht vertakte wortels te maken die ver in de grond liggen zodat ze het water uit diepere bodemlagen gebruiken. 

Voorwaarde daarvoor: de planten moeten op de voor hen ideale locaties staan. anders geef je ongedierte vrij spel.