Bodembedekkers planten en onderhouden

Overzicht: Bodembedekkers planten

• Lage struikjes en heesters die de tuingrond volledig groen houden

• Robuust en gemakkelijk te onderhouden, bescherming tegen onkruid en verdamping, levensruimte en voedsel voor insecten

• Geen te grote of te kleine afstand tussen de afzonderlijke bodemdekkers: neem de aanbevolen informatie van de vakhandel in acht

• Tot het oppervlak volledig bedekt is (ca. 3 jaar) onkruid voorzichtig met de hand wieden, in deze periode de grond in het voorjaar met compost bedekken.

• Altijdgroene en houtachtige soorten in het voorjaar terugsnoeien, planten die hun blad verliezen in het najaar terugsnoeien

Wat zijn bodembedekkers?

Bodembedekkers zijn lage struikjes en heesters die de tuin begroeien met kruipende scheuten en ondergrondse uitlopers en daarbij zeer dicht groeien.

Deze robuuste planten zijn bijzonder geschikt voor de onderhoudsarme begroeiing van plekken die moeilijk bereikbaar zijn of die niet geschikt zijn voor andere planten, zoals in de schaduw, op een helling of onder bomen.

Tegelijkertijd kunnen ze decoratief worden gebruikt: om tussenruimtes in het bloemperk op te vullen of om de tuingrond te bedekken met een groen of bloeiend tapijt.

Waarom je bodembedekkers zou moeten planten

Bodembedekkers bieden veel voordelen voor je tuin:

• Veel robuuste bodembedekkers groeien op plekken waar andere planten geen kans hebben. Bijvoorbeeld onder bomen en struiken.

• Bodembedekkers zijn weliswaar geen methode om onkruid te bestrijden, maar verminderen de onkruidgroei wel. De planten verspreiden hun bladeren en wortels zo dicht uit, dat indringers gewoon geen plaats meer hebben.

• Bodembedekkers zijn geschikt voor de beplanting van hellingen. Met hun wortels houden ze de aarde vast en voorkomen zo de erosie van de bodem (bijv. door wind of het uitspoelen van de bodem door het regenwater). Als je grasmaaien op hellingen wilt vermijden, kan je ook bodembedekkers, zoals kruiproosjes, gebruiken.

• Bodembedekkers dienen als een soort levende mulch en werpen schaduw op de grond. De planten beschermen tegen direct zonlicht en houden vocht vast. Ook het waterverbruik door de bodembedekkers is lager dan de verdamping bij een onbeschermde tuingrond.

• De meeste bodembedekkers bieden voedsel en leefruimte voor insecten en stimuleren het leven van nuttige organismen in de bodem – een goede optie om een diervriendelijke tuin te creëren.

Algemene tips voor het planten van bodembedekkers

Voordat je met planten begint, moet je rekening houden met bijzonderheden zoals de afstand tussen de planten, seizoensgebondenheid en een geschikte locatie.

Wanneer is het moment om bodembedekkers te planten?

In de vakhandel worden bodembedekkers onder andere in potten aangeboden die gedurende het hele tuinseizoen kunnen worden geplant.

Het beste is echter de nazomer en de herfst, vooral als het gaat om planten onder bomen. In die periode hebben de bomen hun jaarlijkse groei al voltooid en halen ze minder voedingsstoffen en water uit de grond, zodat er meer restmateriaal overblijft voor de bodembedekkers.

Ook onkruid is in het najaar niet meer actief. Zo kunnen de nieuw geplante bodembedekkers zich voor de winter ongestoord inwortelen en zich in het voorjaar over de grond verspreiden.

Bij het kiezen van de juiste bodembedekkers moet je je op de gewenste locatie oriënteren, niet andersom.

Er zijn soorten bodembedekkers die op zonnige (bijv. kattenkruid) of schaduwrijke (bijv. epimedium) plekken groeien.

Voor grotere oppervlakken zijn vooral de sterk groeiende en altijdgroene soorten ( (bijv. dikkemanskruid) geschikt die de bodem het hele jaar door afdekken. Kleinere plekken hebben echter langzaam groeiende bodembedekkers nodig, zoals asarum, omdat ze anders snel overwoekerd worden.

Vlak wortelende berken, hazel, mahonia, spitse ahorn of spar zijn minder geschikt voor onderbeplanting. Daarvoor komen alleen zeer robuuste en weinig eisende bodembedekkers in aanmerking, zoals maagdenpalm of berggeraniums.

Beuk en kastanje dragen in de zomer een kolossaal, dicht bladerdak dat slechts weinig licht doorlaat en een onderplanting moeilijker maakt.

Grote struiken (bijv. vlierbes), bomen met een hartwortelsysteem (bijv. veld-ahorn), fruitbomen, diep wortelende es, eik, grove den, linde en taxus zijn daarentegen goede buren voor bodembedekkende soorten.

Welke afstand moet in acht worden genomen bij bodembedekkers?

Om de planten dicht te laten groeien en de grond volledig te bedekken, zet je de afzonderlijke planten op de juiste afstand van elkaar. Deze mag bij het aangroeien niet te groot of te klein zijn, anders nemen de planten het water en de voedingsstoffen van elkaar weg.

Neem de door de vakhandel aanbevolen informatie over het aantal planten per vierkante meter in acht. Deze wordt als volgt berekend:

(100/aantal planten per vierkante meter) x 2 = plantafstand

Indien deze gegevens ontbreken, dan geldt: voor het plaatsen van bodembedekkende planten reken je met 8 tot 10 planten per vierkante meter. Bij bodembedekkend struikgewas neem je 6 tot 8 planten per vierkante meter.

Mogelijke plantenverdeling in het perk 

Bodembedekkers planten: handleiding

Nu wordt er geplant! Voor het planten van de bodembedekkers moet je rekenen op ongeveer één werkdag. 

Je veiligheid gegarandeerd: persoonlijke veiligheidsuitrusting

Werken met krachtige machines is leuk en doet je boven jezelf uitstijgen. Maar je moet ook kunnen rekenen op effectieve en veilige persoonlijke veiligheidsuitrusting.

Draag altijd je persoonlijke veiligheidsuitrusting wanneer je met tuingereedschap werkt. Deze omvatten onder andere snijbestendige handschoenen en een veiligheidsbril. Raadpleeg de  gebruiksaanwijzing van het product voor meer informatie.

Vóór het eerste gebruik moet je goed weten hoe de machine werkt en ervoor zorgen dat deze vóór elk gebruik in perfecte staat is.

Op verzoek maakt je STIHL  dealer je machine met plezier klaar voor de eerste klus en adviseert je ook over de soorten veiligheidskleding die je rustig kan passen. Denk eraan dat een persoonlijke veiligheidsuitrusting geen vervanging is voor een veilige werkmethode.

De volgende stappen zijn alleen relevant bij het planten van bodembedekkers onder bomen en vervangen de bovenstaande stappen 1 t.e.m. 3.

Bodemdekkers onderhouden

Nu de bodembedekkers zijn geplant, is een beetje geduld nodig. Om ervoor te zorgen dat de bodembedekkers zich prettig voelen in hun perk, kan je hun gezondheid en groei in de tussentijd ondersteunen met de juiste verzorging. Neem daarbij de volgende tips in acht:

bodembedekkers water geven

Geef de bodembedekkers direct na het planten rijkelijk water en bedek ze met mulch. In de zomer besproei je het perk eenmaal per week en indien nodig vaker.

Gedurende de twee jaar na het planten zouden de bodembedekkers onder bomen voldoende water moeten krijgen. Dat is vooral belangrijk in de late lente en zomer: In de periode waarin ze blad krijgen tot het einde van de belangrijkste groeifase in juli hebben vooral vlakwortelende bomen veel water nodig dat ze onttrekken aan de grond. Bovendien werken dichte boomtoppen als een paraplu, zodat de planten eronder nauwelijks kans krijgen om regen op te vangen. Om ervoor te zorgen dat ook je bodembedekkers goed verzorgd zijn, is goed water geven dus cruciaal.

Onkruid tussen de bodembedekkers verwijderen

Afhankelijk van de groeikracht van de planten duurt het tot drie jaar voordat de openingen tussen de bodembedekkers volledig dichtgegroeid zijn. Mettertijd zal weer onkruid opduiken, dat je met de hand moet wieden. Wieden met hulpmiddelen is in dit geval ongewenst: bodembedekkers hebben vlakke wortelsystemen die gemakkelijk beschadigd kunnen raken als je te grof wiedt.

Ga als volgt te werk bij het terugsnoeien van de bodemdekkers:

1. De beschermkap van je heggenschaar (bijv. HLA 56) voorzichtig lostrekken.

2. Controleer de accu en start het apparaat.

3. Zet het mes horizontaal en beweeg het over de planten heen. Snoei de bodembedekkers ongeveer tot de helft terug. Houd het mes verticaal om de zijkanten in te korten. De onderste randen kunnen netjes met een kantenmaaier (bijv. FSA 60) worden ingekort.

4. Gebruik een riek of hark om de afgesnoeide resten te verwijderen.

Of en hoe vaak je de planten per jaar moeten snoeien, hangt af van hun gesteldheid en de drang te gaan woekeren.

Houtachtige gewassen worden alleen in vorm gesneden of om de paar jaar verjongd. Woekerende soorten moeten daarentegen worden geremd in hun verspreiding door ze regelmatig te snoeien. In het algemeen geldt:

• Vaste planten: de variëteiten die uitlopers vormen en die net als geraniums woekeren, kan je in het najaar inkorten tot enkele centimeters of snoei aan de rand van het perk de uitstekende scheuten. Snoei ze indien nodig terug.

• Heesters: bij groenblijvende, bodemdekkende heesters, zoals koraalbes of mirte is het snoeien een kwestie van smaak, net als bij het in vorm brengen van een heg. Afhankelijk van de groeikracht moeten heesters om de 1 tot 2 jaar worden teruggesnoeid. Snoei ze gerust vlak boven de grond terug. Laat daarbij wel voldoende vertakkingen en slapende knoppen over.

• Kruiproosjes: voor kruiproosjes is het nodig ze om de twee tot drie jaar terug te snoeien.

Bodembedekkers bemesten

Bodembedekkers hebben meestal slechts weinig onderhoud nodig. Voldoende water, regelmatig snoeien en organische meststoffen zijn alles wat de planten nodig hebben als verzorging om te kunnen groeien.

Bedek de aarde rond de bodembedekkers in de eerste drie jaar na het planten in het voorjaar met compost voordat je gaat mulchen.