Cipressen reageren gevoelig op sneden in het oude hout. Hier leer je hoe je cipressen op de juiste manier snoeit en wanneer je dit het best kan doen.
05.12.2022
Snoei cipressen één keer per jaar om de heg in vorm te houden
Solitaire planten hoeven doorgaans niet te worden gesnoeid
Bij cipressen nooit in het oude hout snoeien – dan komen er geen nieuwe scheuten!
Heggenschaar met scherpe messen voor vormsnoeien in juni gebruiken
Vormsnoeifiguren (topiari) twee keer per jaar met de buxusschaar in de cipres knippen
Cipressen pas inkorten als de gewenste groeihoogte is bereikt
Ja, je kan cipres in de hoogte korter maken. Daarbij verander je echter de volgende groei. In plaats van verder omhoog te groeien, lopen cipressen na het inkorten meer in de breedte uit. Kort de cipres daarom pas in als de planten de gewenste hoogte hebben bereikt.
Je kan cipressen het beste eind juni snoeien. Het is mogelijk dat er op dit moment omwille van de vogelbescherming slechts licht in vorm snoeien toegestaan is. Informeer je daarover bij je gemeente. Desgewenst kan een tweede snoeibeurt eind september volgen.
Je kan cipressen tot het invallen van de vorst snoeien. Zelfs op vorstvrije dagen in de winter zijn cipressen bestand tegen snoeien. Belangrijker dan het tijdstip in het jaar is het weer: het moet vorstvrij, droog en bewolkt zijn, zodat cipressen optimaal tegen het snoeien bestand zijn.
Op welke hoogte je cipressen moet snoeien, hangt in principe af van je persoonlijke smaak. Alleen de toegestane maximale hoogte van heggen bij de perceelgrens speelt hierbij een rol van belang. Bij je gemeente kom je te weten hoe hoog cipressen mogen worden op een bepaalde afstand tot andere percelen.
Cipressen worden bruin als ze uitgedroogd of ziek zijn. Ook snoeien op zonnige, warme dagen kan ervoor zorgen dat de overblijvende naalden bruin worden. Bovendien zorgt snoeien tot in het oude hout voor bruine plekken, die kaal blijven. Ga daarom voorzichtig te werk bij het snoeien van cipressen.
Welke cipres het snelst groeit, is eenvoudig te zeggen. Een van de snelgroeiende soorten is bijvoorbeeld de Leyland-cipres. Deze groeit per jaar tot wel 100 centimeter en wordt tot 30 meter hoog.
De groei en de wet op de natuurbescherming bepalen wanneer je cipressen moet en mag snoeien. Als je een solitaire boom in je tuin hebt, moet je de cipres pas snoeien als deze te hoog wordt. Een cipressenheg snoei je daarentegen een of twee keer per jaar om hem ondoorzichtig en in vorm te houden. Het ideale tijdstip om cipressen licht te snoeien ligt rond eind juni, wanneer de groeifase is voltooid.
Als je cipressen te hoog zijn geworden, kan je ze eind februari inkorten tot de gewenste hoogte. Kies daarvoor een zo vorstvrij en bewolkt mogelijke dag met droog weer uit. Op deze manier zijn de planten het beste bestand tegen het stevige terugsnoeien.
Een zachte, bewolkte dag is perfect voor het snoeien van cipressen.
Bij teveel zonneschijn kunnen de snijpunten verbranden, terwijl regen schimmels en infecties kan veroorzaken.
Uit juridisch oogpunt kan het zijn dat de wet op de natuurbescherming het sterk terugsnoeien van heggen en struiken binnen een bepaalde periode verbiedt. Dat geldt ook voor cipressen. Informeer je hierover bij je gemeente.
Het kan dus zijn dat je binnen een bepaalde periode alleen licht in vorm mag snoeien als er geen vogels in de heg nestelen. Zoek daarom goed of er vogels in de cipressen leven voordat je aan de slag gaat.
Met het juiste gereedschap en een paar handige tips ben je optimaal voorbereid om cipressen te snoeien en je heg duurzaam in vorm te houden.
Naargelang de grootte en het type snede wordt voor het snoeien van cipressen verschillend gereedschap gebruikt. Kleine cipressen snoei je het beste met een buxusschaar. Bij hoger gegroeide cipressenheggen is een krachtige heggenschaar aan te bevelen. Om dikkere takken van een grote solitaire cipres te snoeien, pak je een takkenschaar of een snoeizaag.
Werken met krachtige machines is leuk en doet je boven jezelf uitstijgen. Maar je moet ook kunnen rekenen op effectieve en veilige veiligheidskleding. Draag altijd je persoonlijke beschermingsmiddelen wanneer je met een heggenschaar werkt. Dit omvat een veiligheidsbril, stevige schoenen, handschoenen enzovoort. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing van het product voor meer informatie. Vóór het eerste gebruik moet je goed weten hoe de machine werkt en ervoor zorgen dat deze vóór elk gebruik in perfecte staat is. Bij de STIHL dealer kan je elke machine laten voorbereiden voor het eerste gebruik, advies krijgen over modellen en maten van geschikte beschermende kleding en deze rustig passen. Denk eraan dat een persoonlijke veiligheidsuitrusting geen vervanging is voor een veilige werkmethode.
Pas op voor giftige scheuten
Cipressen bevatten giftige stoffen die bij consumptie tot vergiftigingsverschijnselen kunnen leiden en bij aanraking huidirritaties en ontstekingen kunnen veroorzaken. Draag altijd handschoenen en persoonlijke beschermingsmiddelen wanneer je cipressen snoeit.
Cipressen verdragen geen snede in het oude hout.
In principe houden cipressen niet van radicale ingrepen. Radicaal snoeiwerk kan er zelfs toe leiden dat de plant sterft. In plaats van cipres radicaal te snoeien, is het daarom raadzaam om cipressenheggen jaarlijks in vorm te snoeien. Ook grote solitaire cipressen lopen na een radicale snoeibeurt in de regel niet opnieuw uit.
Wanneer je een cipres in de hoogte inkort, blijft deze hoogte nagenoeg behouden – alleen de naar boven groeiende zijscheuten komen later boven het snijpunt van de hoofdtakken uit. Ga daarom voorzichtig te werk en vermijd het radicaal snoeien van een cipres.
Je kan cipressen goed in vorm snoeien met behulp van onze tips voor vormsnoeien. In een heg is de trapeziumvorm – onder breder, boven smaller – ideaal om de planten gelijkmatig licht te geven, gezond te laten groeien en ondoorzichtig te houden.
Wees voorzichtig bij het sterk terugsnoeien als je de cipres in vorm snoeit: cipressen zijn in de regel niet vergevingsgezind als je in het oude hout snijdt. In tegenstelling tot taxus, laurierkers of buxus verschijnen bij coniferen als thuja en cipressen na te sterk terugsnoeien geen nieuwe scheuten meer. Die plekken blijven meestal kaal en lelijk. Ga daarom voorzichtig te werk en kort de scheuten van de cipres slechts licht in. Je krijgt gelijkmatige resultaten als je cipressen van boven naar beneden snoeit. Zo kunnen de elastische takken niet wegbuigen.
Op deze manier kunnen zelfs solitaire planten in artistieke vormen worden gesnoeid, zogenoemde topiari-figuren. Ballen, wolken, spiralen en kegels behoren tot de populairste vormen waarin je cipressen kan snoeien. Neem in dergelijke gevallen een praktische buxusschaar in de hand zoals de STIHL HSA 26, waarvan de korte snijlengte in combinatie met de ergonomische en met rubber beklede handgreep uitstekend geschikt is om heel nauwkeurig te snoeien.
Cipressen in de hoogte korter maken, is van invloed op het latere groeigedrag. In de top bevinden zich cellen die verantwoordelijk zijn voor de groei in de hoogte. Als je een cipres inkort en deze cellen daardoor verwijdert, zal de cipres normaal gesproken niet meer omhoog groeien, maar sterker in de breedte gaan groeien.
Regelmatig vormsnoeien zorgt voor de gewenste breedte.
Dit kan op zijn beurt betekenen dat de planten van binnenuit sneller kaal worden en nauwelijks nog bescherming tegen inkijk bieden. Na het inkorten is regelmatig in vorm snoeien dan ook des te belangrijker.
Kort de cipressen dus pas in wanneer deze de gewenste groeihoogte hebben bereikt. Het ideale tijdstip om dat te doen is op een vorstvrije, droge en bewolkte dag eind februari. De nieuwe groei van de volgende groeifase dekt de snijpunten al gauw weer af.
Bij het onderhoud van cipressen hoort aan de ene kant het regelmatig snoeien van de nieuwe scheuten. Om cipressen zo goed mogelijk te verzorgen, verwijder je aan de andere kant dode, uitgedroogde of zieke takken zodra je deze herkent.
Daarnaast is het aan te raden om cipressen te bemesten. Een toediening van langdurige organische meststoffen draagt in het voorjaar bij aan optimale groei en gezondheid van de planten. Bij een bijzonder zanderige bodem kan je in juni, maar uiterlijk in juli, een tweede dosis geven. In september of oktober voorzie je vooral jonge planten van kaliummest om ze beter bestand te maken tegen kou en vorst. Nog meer informatie over de juiste voedingsstoffen voor je heg vind je in ons artikel 'Heg bemesten'.
Net zo belangrijk als de juiste toevoer van voedingsstoffen is het om bij cipressen het hele jaar door aan de waterbehoefte te voldoen. De grond moet altijd vochtig worden gehouden, omdat cipressen niet mogen uitdrogen. Maar opstuwend vocht verdragen ze evenmin. Bereid de grond daarom al voor het planten van cipressen op de juiste wijze voor door bij zeer leemachtige bodems of bij in een pot geplante exemplaren bijvoorbeeld een drainage aan te leggen. Vergeet ook in de winter niet om je cipressen vochtig te houden. Op vorstvrije dagen kan je het beste gieten met water dat een beetje warm is.
